السلام علیک یا ثامن الحجج علیه السلام
آخرین روز ماه صفر نیز با مصیبت شهادت جانسوز غریب الغربا و معین الضعفاء، امام رضا
(ع) همراه است. براساس روایات تاریخی امام رضا (ع) بعد از قبول ولایتعهدی مامون و
ورود به خراسان به مرو مرکز خلافت رفت. مقام ولایتعهدى مامون که با شعار الرضا من
آل محمد صورت گرفت؛ به طور رسمى در ماه رمضان سال 201 هجرى قمرى اعلام شد و مأمون
آن را به تمامى آفاق کشور ابلاغ نمود و به نام نامى حضرت رضا(ع) سکه زد.
اما
این ولایتعهدی به دلیل عهد شکنی مامون به طول نکشید و خلیفه عباسی بعد از کشتن وزیر
خود فضل بن سهل در سرخس امام رضا (ع) را به روایتی در سرخس و به روایتی در توس
مسموم و به شهادت رساند و دستور داد پیکر مطهر ایشان را در قریه سناباد توس در
دارلاماره حمید بن قحطبه طایی به خاک بسپارند.
دارالاماره و یا باغ حمید بن
قحطبه طایی، در دهکده سناباد دژ نظامی بوده، که تاریخ ساخت آن به قبل از اسلام می
رسد. این محل بر سر سه راهی سناباد و نیشابور و سرخس و طوس و رادکان واقع بوده، در
واقع به عنوان راهداری، تأمین کننده امنیت راه های آن منطقه و محل استقرار مرزبانان
بود. با مرگ هارون و دفن وی در این محل، دارالاماره به بقعه هارونیه شهرت
یافت.
از حضرت امام رضا (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند: «من در
زمین غربت کشته و مسموم و مدفون می شوم، این را از سخنانی دانستم که پدرم از پدرش
که از پدرانش علی بن ابی طالب (علیهم السلام) از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و
سلم) برای من وصیت می کرد، همانا هر که مرا در غربتم زیارت کند، من و پدرانم شفاعت
کنندگان او در روز قیامت هستیم، و هر که ما شفیع او باشیم، نجات می یابد حتی اگر
گناهان انس و جن را بر دوش داشته باشد.» «عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج 2، ص
263، ح 33، امالی شیخ صدوق (رحمت الله علیه)، ص499».